CANAVAR
Orjinal Adı:
Monster
WALTER DEAN MYERS
Çeviri: Bahadır Argönül
ON8 KİTAP
Ocak 2012 - 2.Baskı
168 Sayfa
AFD:
Kitabın içeriğinden önce kitabın tasarımından bahsetmek istiyorum. Kitaplar genellikle 13,5 x 21 cm boyutlarındadır fakat ON8 Kitap bu boyutları 12 x ON8'e indirmiş. Bence bu yeni boyutlar (kitap çok kalın olmamak şartıyla) gayet kullanışlı . Kapağa gelince; kapakta çevirmenin de ismine yer verilmesi, bence her yayınevinin özen göstermesi gereken bir ayrıntı. Eseri hakkıyla çevirmek gerçekten çok zor bir iş ve bu çeviriyi yapanların isimlerinin kapakta olması gerektiğine inanıyorum. ON8 Kitap'ta çevirmeninin ismini kapağa taşıyarak benden bir artı daha almıştır. (ON8 Kitap'ın çok da umrundaydı ya benim artım :) )
Gelelim "Canavar"a; Ortada Harlem'de yaşanan bir cinayet, ölen kişiye ait bir silah, ele yüze bulaştırılmış soygun girişimi ve bu suçlarla yargılanan sanıklar var. Henüz on altı yaşında olan romanımızın kahrmanı Steve Harmon'u bir sanık kürsüsündeyken tanıyoruz.
Olayları Steve'in ağzından dinliyor ve kamerasından izliyoruz. Steve, bulunduğu hapishane ve dava ortamıyla başa çıkabilmenin yolunu, başrolünü kendisinin oynadığı bir film çekiliyormuş gibi düşünmekte buluyor ve bize her sahneyi film karesi gibi anlatıyor. (Bu film sahnesi gibi anlatımlar benim çok sevdiğim bir tarz, daha önce bu şekilde yazılmış olan Stephen King'in Yüzyılın Fırtınası adlı kitabını okuyup çok beğenmiştim. Sonra filmini de izledim onu da çok beğendim. Okuduğum hiç bir romanın sinema uyarlamasını beğenmeyen ben ilk defa Yüzyılın Fırtınası'yla bu önyargımdan kurtulmuş oldum. Benim gibi romanların sinemaya uyarlamasıyla sorunu olan arkadaşlara Yüzyılın Fırtınası'nı kesinlikle öneririm. Bu yüzden keşke Canavar'ın da filmi çekilse de o hazzı bir daha yaşasam diyorum)
Steve bize tek suçunun "yanlış zamanda yanlış yerde olmak olduğunu" söylüyor. Oysa Savcı Petrocelli öyle olmadığını; cinayeti işleyen insanlarla bağlantısı olan bu Harlem'li siyahi gencin, cinayetin suçlularından biri olduğunu düşünüyor. Acaba gerçek olan hangisi? Steve adam öldüren bir Canavar mı? Yoksa sadece yanlış zamanda yanlış yerde olan masum bir insan mı?
Ve suçu kanıtlanana kadar herkes masum mu?
Kitabın konusunu ve yazarın tarzını çok beğendim. Walter Dean Myers ABD'de "Canavar" ve diğer kitaplarıyla pek çok ödül almış bir yazar, keşke ON8 Kitap Walter Dean Myers'ın diğer kitaplarını da Türk okurlarına kazandırsa.
Altı Çizilesi:
"Ağlamak için en uygun zaman ışıkların kapalı olduğu ve dayak yiyen birinin yardım çığlıkları attığı gece saatleri. Dolayısıyla biraz burnunu çeksende seni duymazlar."
"Giyinirken midem bir ağrı saplandı. Annem bana temiz gömlekler ve iç çamaşırı getiriyor. Onun mutfakta gömlekleri ütüleyişi gözümün önüne geldi. Kendimle, bana ne olacağımla falan oo denli meşgulüm ki, bizimkileri pek fazla düşünemiyorum. Annemin beni sevdiğini biliyorum. Merak ettiğim ne düşündüğü..."
"Bayan O'Brien bana baktı. Bana bakışını görmedim, ama baktığını biliyordum. Benim kim olduğumu bilmek istiyordu. Kimdi Steve Harmon? Gömleğimi açıp ona, gerçek beni, gerçek Steve Harmon'ı görmek için yüreğime bakmasını söylemek geldi içimden."
"King, dudaklarını büzüp, gözlerini kıstı. Ne yapmaya çalışıyordu, beni korkutmaya mı? Birden gülünç göründü gözüme. Hep ona bakıp, onun gibi bıçkın biri olmayı istemiştim. Oysa şimdi, karşımda elleri kelepçeli oturuyor ve beni korkutmaya çalışıyordu. Beni nasıl korkutabilirdi ki? Her gece korkudan aklımı kaçırmış halde yatıyorum. Gözlerimi kapar kapamaz kabuslar görüyorum. Hapisteki diğer tutuklularla konuşmaya ödüm kopuyor. Duruşma salonunda yargıçtan korkuyorum. Gardiyanlar beni dehşete düşürüyor. Birden gülmeye başladım. Çünkü gülünçtü bu. Hapiste sana neler neler yaparlar. Burada insanı bir bakışla korkutamazsın.
Kitabın Tanıtımından: "Suçlu, suçu kanıtlanana kadar masum mudur?"
"Belki de kendi filmimi yapabilirim. Yazıya dökebilir ve kafamda oynatabilirim. Okulda yaptığımız gibi, sahnelerin taslağını hazırlayabilirim. Yaşamımın öyküsü olur bu film. Hayır, yaşamımın değil, yaşadığım bu deneyimin. Yanıma almama izin verdikleri deftere yazarım. Adını da savcı hanımın bana dediğinden koyarım: CANAVAR!"
Harlem'de gündüz vakti, hayat bazıları için her zamanki seyrinde devam ederken bir dükkân soygunu planlanıyor, soygunda bir silah patlıyor, biri vuruluyor, birkaç genç tutuklanıyor. İçlerinden biri, Steve Harmon, neden tutuklandığını bilmeyen, on altı yaşında bir Siyah. Bitmeyen ve sanki onun yerine başkasının yargılandığı duruşmalar, Steve'in gözünden bir film senaryosu gibi aktarılıyor. Harmon, sahnelerin arasına sıkıştırdığı günlüğünde çektiği acıları yaşatıyor. Belirsizliğin karanlığında, hukukun çarklarının arasında, Canavar olmadığını kanıtlamaya çalışıyor...
Yazdığı her kitapla saygın edebiyat ödüllerine değer görülen Walter Dean Myers, Michael L. Printz ödülü sahibi bu romanında hukukun en temel ilkesini sorguluyor: Suçu ispatlanana kadar herkes masumdur! Öyle midir gerçekten?