Orijinal Adı: Civitas Solis
Çevirmen: Çiğdem DÜRÜŞKEN
Kabalcı Yayınevi
Ekim 2011, 2. Basım
Orijinal İlk Basım: 1602
196 Sayfa
Thoma Campanella Hakkında:
Asıl adı Giovanni Domenico Campanella (5 Eylül 1568, Stilo, Napoli Krallığı – 21 Mayıs 1639, Paris), İtalyan şair, yazar ve Platoncu filozof.
Campanella, 1568’de Stilo’da dünyaya geldi. 1583’te Dominiken tarikatına girerek Tommaso adını aldı. 1589’da Napoli’ye giderek, orada Philosophia sensibus demostrata'yı (1591; Duyularla Açıklanan Felsefe) yayımladı. Padova’da Galileo Galilei ile tanıştı; yıllar sonra yazdığı Apologia pro Galilaeo (1616; Galilei’nin Savunması) adlı eserinde Galileo’yu savunacaktı. Campanella 1593’te cinsel sapıklıkla suçlandı ve tutuklandı, ama beraat etti. 1596’da heretiklik suçlamalarına karşı kendini savundu. Tomasso Campanella Kalabriya'yı İspanyol egemenliğinden kurtarmak ve hayalindeki komünist düzeni kurabilmek için 1599 yılında bir ayaklanma planı hazırlamıştı. Bu plana Kalabriya'nın ileri gelenleri de dahil olmuştu, ancak isyan hazırlığının ihbar edilmesi üzerine geniş bir tutuklama başlatıldı ve bu kapsamda Campanella da tutuklandı. Ayaklanmanın başarısız olması durumunda isyancıları kurtarmak için Kalabriya açıklarında bir Osmanlı gemisi beklemekteydi. Aslen Kalabriyalı olan Cigaloğlu Paşa, ki Cağaloğlu ismi buradan gelir, Campananella ile sürekli irtibattaydı. Ancak ayaklanmanın henüz başlatılmadan bastırılması üzerine Cigaolğlu Paşa da yeniden Osmanlı topraklarına dönmek zorunda kaldı.
27 yılını burada geçirirken İtalyan Edebiyatının en güzel şiirlerini yazdı. Ayaklanma planının açığa çıkarılmasıyla tutuklanıp Napoli’ye götürüldü. Gördüğü işkence sonucunda ayaklanmada yer aldığını itiraf etti, ancak deli rolü yaparak ölüm cezasından kurtuldu ve ömür boyu hapse mahkûm edildi.
1626’da serbest bırakıldı. 1634’te Napoli’de İspanyollara karşı bir komplonun içinde yer aldığı belirlenince, Fransa’ya kaçtı.
Campanella, 1639’da Paris’te öldü.
Kaynak: wikipedia
AFD:
"Güneş Ülkesi" Thoma Campanella'nın hapiste yazdığı ve bir gün gerçekleşeceğini umut ettiği ütopyasıdır. Aslında bir gün gerçekleşecebileceğini düşündüğü için Campanella açısından, Güneş Ülkesi bir ütopya olamaz. Çünkü ütopya demek gerçekleşmesi mümkün olmayan toplum tasarısı demektir. Fakat ben Campanella gibi düşünmüyorum, bana göre Güneş Ülkesi gibi bir ülkenin var olabileceğini ummak, kesinlikle ütopik bir düşünce.
"Güneş Ülkesi" neden ütopiktir? Neden gerçekleşmesi mümkün değildir? Campanella'nın Güneş Ülkesi için öngördüğü düzen, Campanella'nın anlatımına göre oldukça güzel işlemektedir. Fakat insan, hırsları olan bencil bir yaratıktır.
Güneş Ülkesi'nde; devletin yönetici kadrosu, o ülkenin en iyi yetişmiş kişilerinden oluşur. Normal dünyada ise en iyi yağcılık yapan ve halkın algılarıyla en iyi oynayabilenler yönetici kadrolarındadır. En yukarıdaki yöneticiye yakın isimler hiçbir vasıfları olmasa da üst düzey yönetici olabilirler.
Güneş Ülkesi'nde özel mülkiyet yoktur. Buna kadınlar ve çocuklar da dahil. Kadınlar ve çocuklar kısmının hiçbir toplumda bu şekilde geçerli görülebileceğini düşünmüyorum. Özel mülkiyete gelirsek başta da dediğim gibi insanoğlunun hırsları vardır. Hep daha fazlasını ister. İstediğimiz kadar eğitim almış olursak olalım kendimiz için daha iyi şeyler isteriz. Çünkü en çok biz hak ediyoruzdur.
Campenalla insanoğlundaki bu hırsın, bencilliğin ülkesinde kurduğu düzenle aşabileceğini düşünmektedir. Ülke tamamen eğitim üzerine kurulmuştur. Ülkenin tüm duvarlarında eğitici bilgiler yer almakta, çocuklar küçük yaşlardan itibaren yetenekleri doğrultusunda eğitilmektedir. Herkes yeteneklerinin yatkın olduğu işi yapmakta, çalışma saatleri ise günde 4 saati aşmamaktadır. Geri kalan saatlerde insanlar kendilerini mutlu edecek oyunlarla etkinliklerle (şans oyunları hariç) vakit geçirir. Böylece herkes yaşadığı yerden ve bulunduğu konumdan memnundur. Ama maalesef biz bulunduğumuz konumu değil hep daha fazlasını isteriz.
Her ütopik eseri okuduğumda, mükemmel olarak tasarlanan o ülkede yaşamanın nasıl bir şey olabileceğini hayal ederim. Sonra da en iyi eğitimli, en üst düzey kişiden en sıradan insanına kadar o ütopyayı birkaç günde nasıl yok edebileceğimizi düşünürüm. Daha çöplerini çöp kutusuna atmayı beceremeyen aciz varlıklarken, böyle ütopyalarla bir anlık da olsa umutlanmak bana oldukça keyif veriyor. Sanırım ütopya okumayı bu nedenle çok seviyorum.
"Güneş Ülkesi" neden ütopiktir? Neden gerçekleşmesi mümkün değildir? Campanella'nın Güneş Ülkesi için öngördüğü düzen, Campanella'nın anlatımına göre oldukça güzel işlemektedir. Fakat insan, hırsları olan bencil bir yaratıktır.
Güneş Ülkesi'nde; devletin yönetici kadrosu, o ülkenin en iyi yetişmiş kişilerinden oluşur. Normal dünyada ise en iyi yağcılık yapan ve halkın algılarıyla en iyi oynayabilenler yönetici kadrolarındadır. En yukarıdaki yöneticiye yakın isimler hiçbir vasıfları olmasa da üst düzey yönetici olabilirler.
Güneş Ülkesi'nde özel mülkiyet yoktur. Buna kadınlar ve çocuklar da dahil. Kadınlar ve çocuklar kısmının hiçbir toplumda bu şekilde geçerli görülebileceğini düşünmüyorum. Özel mülkiyete gelirsek başta da dediğim gibi insanoğlunun hırsları vardır. Hep daha fazlasını ister. İstediğimiz kadar eğitim almış olursak olalım kendimiz için daha iyi şeyler isteriz. Çünkü en çok biz hak ediyoruzdur.
Campenalla insanoğlundaki bu hırsın, bencilliğin ülkesinde kurduğu düzenle aşabileceğini düşünmektedir. Ülke tamamen eğitim üzerine kurulmuştur. Ülkenin tüm duvarlarında eğitici bilgiler yer almakta, çocuklar küçük yaşlardan itibaren yetenekleri doğrultusunda eğitilmektedir. Herkes yeteneklerinin yatkın olduğu işi yapmakta, çalışma saatleri ise günde 4 saati aşmamaktadır. Geri kalan saatlerde insanlar kendilerini mutlu edecek oyunlarla etkinliklerle (şans oyunları hariç) vakit geçirir. Böylece herkes yaşadığı yerden ve bulunduğu konumdan memnundur. Ama maalesef biz bulunduğumuz konumu değil hep daha fazlasını isteriz.
Her ütopik eseri okuduğumda, mükemmel olarak tasarlanan o ülkede yaşamanın nasıl bir şey olabileceğini hayal ederim. Sonra da en iyi eğitimli, en üst düzey kişiden en sıradan insanına kadar o ütopyayı birkaç günde nasıl yok edebileceğimizi düşünürüm. Daha çöplerini çöp kutusuna atmayı beceremeyen aciz varlıklarken, böyle ütopyalarla bir anlık da olsa umutlanmak bana oldukça keyif veriyor. Sanırım ütopya okumayı bu nedenle çok seviyorum.
Kitabın Tanıtımından:
Calabria'nın Stilo kentinde doğar Campanella (1568-1639) ve çoğu yılları zindanlarda işkence çekerek geçen zorlu bir yaşam sürer. Aristoteles karşıtı doğa bilimci Bernardio Telesio'nun etkisiyle ilk önemli yapıtı Philosophia sensibus demonstrata'yı kaleme alır. Napoli'deyken tanıştığı Rönesans'ın ünlü âlimlerinden Giambattista Della Porta'nın doğal büyüyle ilgili görüşlerinin etkisiyle kendi doğa felsefindeki doğal büyünün yerini de açımladığı Del senso delle cose e della magia naturale adlı eserini kaleme alır. Ardından çoğunu zindanlarda yazdığı Apologia pro Telesio, Rhetorica Nova, Monarchia del Messia, Atheismus Triumphatus, Quod Reminiscentur, Apologia pro Galileo adlı eserler gelir, Theologia'sını da büyük oranda tamamlar.
Campanella'yı Güneş Ülkesi'ni yaratmaya, başka deyişle bir başka kent, bir başka ulus, bir başka yaşam biçimi ve bir başka kilise arayışına götüren yolun başında, yine Telesio'nun görüşleri yer alır. İlkin İtalyanca olarak 1602 yılında kaleme aldığı Güneş Ülkesi'ni, eserin daha geniş kitlelere ulaşması amacıyla 1613 yılında Latince olarak yeniden yazar. Campanella'nın Kilise, Tanrı, doğa, varlıklar, evren, siyaset, toplum ve en önemlisi yeniden yapılanmayla ilgili bütün düşlerinin ete kana bürünüp dirildiği bir coğrafya, bir filozofun dünya üstünde kurmak istediği, ama ancak zihninin kıyısında bucağında kurmak zorunda kaldığı bir sığınak olur Güneş Ülkesi.
Campanella'yı Güneş Ülkesi'ni yaratmaya, başka deyişle bir başka kent, bir başka ulus, bir başka yaşam biçimi ve bir başka kilise arayışına götüren yolun başında, yine Telesio'nun görüşleri yer alır. İlkin İtalyanca olarak 1602 yılında kaleme aldığı Güneş Ülkesi'ni, eserin daha geniş kitlelere ulaşması amacıyla 1613 yılında Latince olarak yeniden yazar. Campanella'nın Kilise, Tanrı, doğa, varlıklar, evren, siyaset, toplum ve en önemlisi yeniden yapılanmayla ilgili bütün düşlerinin ete kana bürünüp dirildiği bir coğrafya, bir filozofun dünya üstünde kurmak istediği, ama ancak zihninin kıyısında bucağında kurmak zorunda kaldığı bir sığınak olur Güneş Ülkesi.
 |
| galileo.rice.edu |
Asıl adı Giovanni Domenico Campanella (5 Eylül 1568, Stilo, Napoli Krallığı – 21 Mayıs 1639, Paris), İtalyan şair, yazar ve Platoncu filozof.
Campanella, 1568’de Stilo’da dünyaya geldi. 1583’te Dominiken tarikatına girerek Tommaso adını aldı. 1589’da Napoli’ye giderek, orada Philosophia sensibus demostrata'yı (1591; Duyularla Açıklanan Felsefe) yayımladı. Padova’da Galileo Galilei ile tanıştı; yıllar sonra yazdığı Apologia pro Galilaeo (1616; Galilei’nin Savunması) adlı eserinde Galileo’yu savunacaktı. Campanella 1593’te cinsel sapıklıkla suçlandı ve tutuklandı, ama beraat etti. 1596’da heretiklik suçlamalarına karşı kendini savundu. Tomasso Campanella Kalabriya'yı İspanyol egemenliğinden kurtarmak ve hayalindeki komünist düzeni kurabilmek için 1599 yılında bir ayaklanma planı hazırlamıştı. Bu plana Kalabriya'nın ileri gelenleri de dahil olmuştu, ancak isyan hazırlığının ihbar edilmesi üzerine geniş bir tutuklama başlatıldı ve bu kapsamda Campanella da tutuklandı. Ayaklanmanın başarısız olması durumunda isyancıları kurtarmak için Kalabriya açıklarında bir Osmanlı gemisi beklemekteydi. Aslen Kalabriyalı olan Cigaloğlu Paşa, ki Cağaloğlu ismi buradan gelir, Campananella ile sürekli irtibattaydı. Ancak ayaklanmanın henüz başlatılmadan bastırılması üzerine Cigaolğlu Paşa da yeniden Osmanlı topraklarına dönmek zorunda kaldı.
27 yılını burada geçirirken İtalyan Edebiyatının en güzel şiirlerini yazdı. Ayaklanma planının açığa çıkarılmasıyla tutuklanıp Napoli’ye götürüldü. Gördüğü işkence sonucunda ayaklanmada yer aldığını itiraf etti, ancak deli rolü yaparak ölüm cezasından kurtuldu ve ömür boyu hapse mahkûm edildi.
1626’da serbest bırakıldı. 1634’te Napoli’de İspanyollara karşı bir komplonun içinde yer aldığı belirlenince, Fransa’ya kaçtı.
Campanella, 1639’da Paris’te öldü.
Kaynak: wikipedia
Kitapla ilgili bilgilendirme için teşekkürler.
YanıtlaSil